De Salviuskerk

De Salviuskerk van Dronrijp – d’Alde Wite

De Salviuskerk in Dronrijp – ook wel d’Alde Wite of d’Olde Wite genoemd (Fries voor “de oude witte”) – is een opvallend en historisch monumentaal kerkgebouw. Oorspronkelijk gewijd aan Sint-Salvius, is de kerk tegenwoordig in gebruik als Protestantse kerk van Dronrijp.

Een rijke geschiedenis

Het eerste kerkje op deze locatie stamt uit de 11e eeuw. In de 12e eeuw verrees de romaanse kerk, die in 1504 ingrijpend werd verbouwd: het koor en de zuidmuur kregen een uitgesproken gotisch karakter. De forse toren werd gebouwd in 1544 en bepaalt nog altijd het dorpssilhouet.
Na een grote restauratie (1997–2002) werd de kerk op 8 juni 2002 opnieuw in gebruik genomen.

Exterieur & toren

De kerk ligt op een omheind kerkhof. De zuidelijke ingang is voorzien van een klassiek fronton met een opvallend doodshoofd tussen twee obelisken. Naast deze ingang is een memoriesteen aangebracht ter nagedachtenis aan Eise Eisinga, de beroemde Friese sterrenkundige.
Boven de oostingang bevindt zich een fronton met drie beelden die de christelijke deugden verbeelden, waaronder Caritas (naastenliefde).
Op de nok van de kerk prijkt een sierlijke windvaan uit de 18e eeuw.

Luidklokken en restauratie

In 2011 werd de monumentale Van Wou-klok (1493) buiten gebruik gesteld vanwege de slechte staat. Bij de torenrestauratie in 2013 werd ook de kleinere Van Bergen-klok tijdelijk verwijderd. Er kwamen twee nieuw gegoten klokken voor in de plaats, afgestemd op de historische klank. Zo werd het driegelui in ere hersteld en in mei 2013 feestelijk opnieuw in gebruik genomen.
De toren is eigendom van de burgerlijke gemeente en jaarlijks te bezoeken tijdens Open Monumentendag in september.

Interieur

Binnen is de oorspronkelijke protestantse indeling goed bewaard gebleven:
• houten tongewelf;
• eikenhouten koorafsluiting;
• preekstoel met achterschot en klankbord;
• doophek en fraai gebeeldhouwde doopvont;
• zeven rijk versierde herenbanken uit de 17e eeuw;
• vijf psalmborden uit de 18e eeuw.
De vloer bestaat uit meer dan 40 rijk versierde grafzerken, waaronder:
• een zerk van Vincent Lucas;
• een zerk van mr. B.G. (1572);
• priesterzerken uit de 16e eeuw;
• verschillende gebeeldhouwde zerken uit de 16e, 17e en 18e eeuw.